Azot to najważniejszy składnik odżywczy roślin uprawnych. Jego niedobory zawsze mają negatywny wpływ na plonowanie oraz jakość zbiorów. Nie jest natomiast tak, że problem ten pojawia się nagle. Doświadczeni rolnicy i agrotechnicy potrafią rozpoznać pierwsze objawy niedoboru azotu w glebie oraz odpowiednio na nie zareagować, dostosowując dawkowanie nawozów azotowych do zmieniającego się zapotrzebowania roślin na N. Po szczegóły zajrzyj do naszego artykułu.
To jeden z najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru azotu. Chloroza, czyli żółknięcie liści, może być widoczna początkowo na starszych, dolnych liściach (wynika to z faktu, iż azot w roślinie przemieszcza się do młodszych, rosnących części). Żółknięcie zaczyna się od nerwów liści, a następnie obejmuje całą powierzchnię liścia.
Właściwe dawki azotu warunkują dobre plonowanie i stymulują szybki wzrost roślin uprawnych. Jeśli nie nastąpiły żadne anomalie pogodowe, a uprawa – pisząc kolokwialnie – idzie jak po grudzie, to można założyć, że jest to spowodowane niedoborami azotu.
Zbyt niskie dawkowanie nawozów powoduje nie tylko wolniejszy wzrost roślin, ale także ich mniejszą masę – rośliny mają cieńsze, słabsze i krótsze pędy. Wynika to faktu, iż azot jest niezbędny do przeprowadzenia syntezy białek, czyli podstawowych składników budulcowych roślin.
Typowym objawem niedoborów azotu w glebie jest to, że rośliny rozwijają wyraźnie mniejsze liście, o cienkiej i bardzo delikatnej strukturze. To z kolei zaburza proces fotosyntezy, odbijając się na plonowaniu.
Rośliny, które nie mają zaspokojonego zapotrzebowania na azot, mogą szybciej kończyć kwitnienie i proces zawiązywania nasion. Jest to niekorzystne zjawisko, ponieważ z reguły poziom wilgotności szybko dojrzewających roślin jest zbyt wysoki, aby można było rozpocząć żniwa.
Niedobory azotu mają negatywny wpływ także na uprawy owoców. Objawia się to zmniejszeniem liczby kwiatów, a w konsekwencji słabszym owocowaniem. Również jakość zbiorów pozostawia wiele do życzenia, co jest bezpośrednio związane z niedostateczną ilością energii dostarczoną roślinom.
Ten objaw można zaobserwować w uprawie roślin strączkowych i kapustnych. Niedobory azotu w glebie mogą powodować, że liście tych roślin przybiorą czerwonawo-fioletowy odcień – jest to spowodowane nagromadzeniem antocyjanów i świadczy o stresie metabolicznym.
U roślin z niedoborem azotu zauważalne jest słabe rozwinięcie systemu korzeniowego. Korzenie są wyraźnie krótsze, mniej rozgałęzione, a do tego bardziej podatne na choroby i mają ograniczone możliwości pobierania składników odżywczych z gleby.
Jak widać niedobory azotu mają jednoznacznie negatywny wpływ na rozwój roślin, a tym samym na wielkość i jakość plonów. Wczesne zaobserwowanie omówionych objawów pozwala jeszcze na szybkie podjęcie reakcji i dostosowanie planu stosowania nawozów azotowych do zgłaszanych przez rośliny potrzeb. Niedobory można także stwierdzić jeszcze przed zasiewem – wystarczy przeprowadzić podstawową analizę składu gleby, co stanowi dziś punkt wyjścia do efektywnej i dochodowej działalności rolniczej.
