W kontekście nawozów rolniczych z reguły akcentuje się kwestię uzupełniania niedoborów makroelementów, czyli azotu, fosforu i potasu. Tymczasem należy pamiętać, że rośliny uprawne mają znacznie większe zapotrzebowanie na składniki odżywcze, w tym często niedoceniane mikroelementy. One także decydują o wielkości, a przede wszystkim jakości plonów, uczestnicząc w szeregu ważnych procesów metabolicznych. O kluczowych mikroelementach dostępnych w nawozach rolniczych przeczytasz w naszym artykule.
Żelazo (Fe)
Żelazo jest bardzo ważnym składnikiem enzymów odpowiedzialnych za fotosyntezę. Bierze również udział w procesie syntezy chlorofilu.
Niedobory żelaza mogą objawiać się przede wszystkim żółknięciem liści, a także zahamowaniem wzrostu roślin.
Spośród różnych źródeł żelaza, warto wymienić nawozy zawierające chelaty żelaza oraz sole żelaza (na przykład siarczan żelaza, chlorek żelaza). Fe zawierają również niektóre nawozy wieloskładnikowe.
Mangan (Mn)
Mangan uczestniczy w procesie fotosyntezy i metabolizmu azotu, dlatego ma istotny wpływ na przyswajanie tego niezwykle ważnego makroelementu.
Objawy niedoboru manganu to przede wszystkim chloroza międzyżyłkowa na młodych liściach oraz zahamowanie wzrostu roślin uprawnych.
Mangan można dostarczyć roślinom poprzez nawozy stricte manganowe, jak siarczan manganu (MnSO₄), chelaty manganu, jak i w formie nawozów wieloskładnikowych.
Cynk (Zn)
Cynk uczestniczy w syntezie białek i ma istotny wpływ na funkcjonowania wielu enzymów roślinnych. Jego niedobory objawiają się zniekształceniem liści, chlorozą, ograniczeniem wzrostu, a w przypadku upraw owocowych – późnym dojrzewaniem owoców.
Źródłami cynku są przede wszystkim nawozy zawierające siarczan cynku (ZnSO₄), tlenek cynku lub chelaty cynku.
Miedź (Cu)
Miedź uczestniczy w procesach fotosyntezy i syntezy ligniny. Niedobory miedzi objawiają się przede wszystkim więdnięciem wierzchołków pędów, chlorozą, skróconymi międzywęźlami oraz słabszym kwitnieniem.
Zapotrzebowanie roślin na miedź można zaspokoić poprzez stosowanie nawozów wieloskładnikowych lub celowanych, takich jak siarczan miedzi czy chelaty miedzi.
Bor (B)
Bor odgrywa kluczową rolę w budowie ścian komórkowych, transporcie cukrów i podziale komórek, stąd można go zaliczyć do tych absolutnie niezbędnych mikroelementów biorących udział w rozwoju roślin uprawnych.
Niedobory boru objawiają się m.in. pękaniem łodyg, gorszym owocowaniem i deformacją systemu korzeniowego.
Na rynku są dostępne nawozy pozwalające szybko uzupełnić niedobory boru, by wymienić tylko popularny boraks (Na₂B₄O₇) czy kwas borowy (H₃BO₃). Bor jest dostępny również w niektórych nawozach wieloskładnikowych.
Molibden (Mo)
Molibden uczestniczy w procesie przekształcania azotanów w amoniak w roślinach oraz w procesie wiązania azotu atmosferycznego przez bakterie symbiotyczne. Ma zatem bardzo istotny wpływ na przyswajanie azotu przez rośliny uprawne.
O niedoborze molibdenu świadczy przede wszystkim żółknięcie brzegów liści, karłowatość, zniekształcenie liści oraz słabe wiązanie azotu przez rośliny strączkowe.
Molibden można uzupełnić przy pomocy nawozów wieloskładnikowych, jak i tych skoncentrowanych na dostarczaniu tego mikroelementu, np. molibdenianu amonu.
Na koniec podkreślmy, że niedobory konkretnych mikroelementów może wykazać analiza składu gleby, którą warto przeprowadzać przed każdym zasiewem – pozwoli to na opracowanie precyzyjnego planu nawożenia i tym samym na pełne zaspokojenie zapotrzebowania roślin na kluczowe składniki odżywcze.
